W jakiej formie dostępne są znaki towarowe?
Edyta Demby-Siwek
P.O. prezesa Urzędu Patentowego RP
Podstawowym celem nowelizacji ustawy z dnia 20 lutego 2019 r. Prawo własności przemysłowej była implementacja Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2436 z dnia 16 grudnia 2015 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych. Kwestia prawidłowej i pełnej regulacji w przedmiocie uzyskiwania i utrzymywania praw ochronnych na znaki towarowe ma doniosłe znaczenie ekonomiczne i gospodarcze.
Wprowadzone zmiany upraszczają procedury oraz zwiększają dostępność systemu ochrony znaków towarowych obejmując swoim zakresem ok. 2 mln aktywnych przedsiębiorców i ok. 180 tys. uprawnionych z tytułu pozostających w mocy znaków towarowych. Ponadto wydaje się, że konsekwencją uproszczenia sposobu przedłużania ochrony na znaki towarowe będzie zmniejszenie liczby wygaśnięć z mocy ustawy praw wyłącznych na znaki towarowe na skutek braku uiszczenia opłaty za kolejny okres ochronny ponieważ obecnie na skutek braku uiszczenia opłaty wygasa z mocy ustawy ok. 6 tys. praw wyłącznych na znaki towarowe.
Jedną z kluczowych zmian wprowadzonych przez przedmiotową nowelizację jest zniesienie wymogu graficznej przedstawialności w dotychczasowej definicji znaku towarowego. Obecnie nie jest konieczne przedstawienie znaku towarowego w formie graficznej. Niemniej, aby umożliwić właściwym organom i opinii publicznej ustalenie jasnego i dokładnego przedmiotu ochrony udzielonej uprawnionemu, ustalono, iż znak towarowy można przedstawić w dowolnej formie, z wykorzystaniem ogólnie dostępnej techniki, o ile może on zostać odtworzony w rejestrze w sposób jasny, precyzyjny, samodzielny, łatwo dostępny, zrozumiały, trwały i obiektywny.
Należy jednocześnie pamiętać, że każde oznaczenie, na które ma być udzielone prawo ochronne, powinno posiadać zdolność odróżniającą oraz być postrzegane za pomocą jednolitego aktu poznawczego. W związku ze zmianą definicji znaku towarowe można wskazać następujące nowe rodzaje znaków towarowych:
- Kolor lub kombinacja kolorów to znak, który składa się wyłącznie z jednego koloru lub kombinacji kolorów bez konturów.
- Znak pozycyjny to znak ukazujący w określony sposób umieszczenie znaku na produkcie.
- Znak dźwiękowy to znak, który składa się wyłącznie z dźwięku lub kombinacji dźwięków. Znak ten przedstawia się poprzez złożenie pliku dźwiękowego odtwarzającego dany dźwięk (plik audio) lub przez zapis graficzny pozwalający na jego odtworzenie (zapis nutowy).
- Deseń to znak, który składa się wyłącznie z zestawu regularnie powtarzających się elementów. Taki rodzaj znaku może obejmować dowolny rodzaj towarów i usług, jednak najczęściej dotyczy towarów jak np.: papier, tkaniny, artykuły odzieżowe, galanteria skórzana, biżuteria, tapety, płytki, itp.
- Znak ruchomy to znak, który składa się z określonego ruchu lub zmiany ustawienia elementów znaku lub który przechodzi w taki ruch lub taką zmianę ustawienia. Oprócz samego ruchu, znak może również zawierać słowa, elementy graficzne, animowane postaci.
- Znak multimedialny to znak składający się z kombinacji obrazu i dźwięku lub który przechodzi w taką kombinację obrazu i dźwięku. Należy przedstawić ten rodzaj znaku poprzez przekazanie pliku audiowizualnego zawierającego kombinację obrazu i dźwięku.
- Hologram się z elementów o charakterze holograficznym.
- Znaki inne – jeżeli zgłoszony znak towarowy nie odpowiada żadnemu z wyżej przedstawionych rodzajów znaków, taki znak należy przedstawić w odpowiedniej formie przy użyciu powszechnie dostępnej technologii. Znak ten musi nadawać się do odtworzenia w rejestrze w sposób wyraźny, precyzyjny, odrębny, łatwo dostępny, zrozumiały, trwały i obiektywny celem umożliwienia właściwym organom i społeczeństwu jasnego i precyzyjnego określenia przedmiotu ochrony udzielonej właścicielowi znaku. Przykładem znaków ujmowanych w kategorii „znaki inne” może być np. zapach lub smak.